Blocked milk duct from a surgeon’s point of view

ท่อนมตันในสายตาหมอผ่าตัดนม

บทความโดย รศ.พญ.เยาวนุช คงด่าน 

 

       ป้านุช ต้องออกตัวว่าไม่เคยมีลูก ไม่ชำนาญเรื่องให้นมลูก ขอพูดในฐานะหมอผ่าตัดนม ที่เห็นการรักษาโรคเต้านมในแม่ที่ให้นมลูกแบบขัดใจป้า โดยเฉพาะเรื่อง White dot ที่มีการรักษากันตั้งแต่เอาเข็มแยงเข้าไปในท่อน้ำนม ร้อยไหมโดยการเอาวัสดุที่ใช้เย็บเช่น Cat gut หรือไหมเย็บแผลแหย่เข้าไปในท่อน้ำนม บางคนหาไม่ได้ก็เอาเส้นผมมาแทนก็มี หลังจากมีการแยงท่อน้ำนมแล้ว ก็จะต่อด้วยการนวดอย่างเมามัน 

       ก่อนจะบอกว่าไอ้จุดขาวๆ หรือ white dot จะรักษาอย่างไร เราต้องมาทำความเข้าใจก่อน ที่ผิวหนังมันมีชั้นเซลล์ที่เราเรียกว่า epithelium ปกคลุมอยู่ ลองสังเกตุดูเวลาเรามีแผลถลอก ช่วงแรกจะมีน้ำเหลืองและ  เลือดซึม ต่อมาเซลล์จากผิวหนังจะค่อยๆงอกมาปกคลุม ช่วงนี้เราจะเห็นว่าแผลเราจะแห้งและมีเซลล์epithelium ดูแล้วบางๆ เงาๆมาเคลือบอยู่ หรือถ้าใครเคยเป็นสิวที่หัวสิวเป็นหนอง จะมีผนังบางๆ ปิดอยู่ ถ้าเราบีบหรือสะกิดให้มันขาดหนองก็จะทะลักทะลายออกมา หลังจากที่เราจัดการเอาหนองออก เซลล์ผิวหนังก็จะงอกมาปิดเหมือนเดิม 

       กลับมาที่ท่อน้ำนม ที่หัวนมถ้าเราเอาแว่นขยายมาส่อง เราจะเห็นมีรูท่อน้ำนมมาเปิดประมาณ 15-20 ท่อ การสร้าง  น้ำนมจะถูกสร้างที่ต่อมน้ำนมแล้วลำเลียงผ่านท่อน้ำนมมาที่หัวนม ถ้าที่หัวนมเรามีแผลซึ่งอาจจะเล็กมากจนเราไม่เห็น เช่นอาจจะเกิดจากที่หัวนมเราแห้งมากๆ ไอ้เซลล์epitheliumมันก็ทำหน้าที่ของมันงอกมาซ่อมแซม ถ้ามันซ่อมมากไปก็จะเกิดชั้นเซลล์บางๆมาหุ้มปิดทางออกของท่อน้ำนม พอน้ำนมไหลมามันก็จะออกไม่ได้ทำให้มีการอุดตันเห็นเป็นจุดขาวๆที่ใต้ชั้นเซลล์นี้  

       การรักษาในแบบหมอผ่าตัดนมอย่างป้านุชก็แค่เอาเข็มสะกิดเอาผนังบางตรงนี้ออกเพื่อเปิดรูท่อ และกระตุ้นให้น้ำนมไหล หลังจากเราสะกิดออก ไอ้เซลล์มันก็จะทำหน้าที่มันอย่างซื่อสัตย์ สร้างเซลล์มาปกคลุมอีกภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง ท่อน้ำนมก็อาจต้นอีกได้ ดังนั้นเราต้องพยายามให้มีน้ำนมไหลออกตลอดเพื่อถ่างท่อไว้ให้เปิด ผ่านไปสัก 24 ชั่วโมงก็จะพอโล่งใจได้ อย่างไรก็ตามต่อไปเราก็ต้องระมัดระวังว่ามันอาจจะกลับมาเป็นใหม่อีก อย่าให้มีแผลที่หัวนมหรือหัวนมแห้งจนเกินไป ต้องพยายามให้น้ำนมไหลออกอย่างสม่ำเสมอไม่ค้างอยู่นานเกินไป 

จบเรื่องท่อน้ำนมตัน ในสไตล์ป้านุช หมอผ่าตัดนม

Remark:: There's no guarantee for fixed result and outcome was uncertainty depend on individual

Gallery