ปัญหานม ช่วงให้นมลูก

บทความโดย รศ.พญ.เยาวนุช คงด่าน 

       แม่นี้มีบุญคุณอันใหญ่หลวง...

ควรคิดพินิจให้ดี ค่าน้ำนมแม่นี้ จะมีอะไรเหมาะสม โอ้ว่าแม่จ๋า ลูกคิดถึงค่าน้ำนม เลือดในอกผสม กลั่นเป็นน้ำนมให้ลูกดื่มกิน 

กว่าลูกจะโต แม่ที่ให้นมลูกต้องฟันฝ่าอะไรบ้างหนอ ปัญหาที่เกิดได้ในช่วงให้นมลูก มีมากมาย

กลุ่มแรก

    - เต้านมคัดตึงมาก(Engorgement)

    - เต้านมอักเสบ

    - ฝีในเต้านม

    - ถุงน้ำในเต้านม(Galactocoele)

       สาเหตุมักเกิดจากน้ำนมไหลไม่ดี เช่นอาจจะมีอะไรไปอุดกั้นท่อน้ำนม อาจจะเป็นน้ำนมที่ค้างจนข้นมากๆ บางรายเห็นเป็นจุดขาวๆ บริเวณทางออกของท่อน้ำนม การรักษาที่สำคัญที่สุด คือต้องให้มีการไหลของน้ำนมให้มากที่สุด ง่ายและดีที่สุดคือให้ลูกดูด รองลงมาก็คือการปั๊มนม ถ้ามีจุดขาวๆเล็กๆก็อาจใช้เข็มสะอาดๆ สะกิดออก ห้ามใช้อะไรแหย่ลงไปหรือสอดลงไปในท่อน้ำนมเด็ดขาด ให้ยาปฏิชีวนะ ลดอาการปวดด้วยยา ประคบร้อนก่อนให้นม ประคบเย็นหลังให้นม และระบายหนองด้วยการใช้เข็มดูด หากไม่ไหวหรือเป็นมากจึงจะทำการผ่าตัดระบายหนอง

กลุ่มสอง อาการปวดหัวนม สาเหตุมักเกิดจาก มีรอยแผลที่หัวนม เช่นลูกงับหรือผิวที่แห้งเกิน ปากของลูกเวลาดูดนมไม่ถูกต้อง ลูกมีความผิดปกติที่ปาก เช่นมีพังผืดใต้ลิ้น มีเพดานโหว่ เป็นต้น นอกจากนี้อาจเกิดจากการใช้ปั๊มนมผิดวิธี

กลุ่มที่ 3 ปวดเต้านม อาจมาจากการปวดกล้ามเนื้อ เนื่องจากแม่หลับไปด้วยความอ่อนเพลียด้วยท่าทางที่ไม่เหมาะสม หรือท่าการให้นมที่ไม่ถูกต้อง

สุดท้าย ต้องระวัง แม่ๆก็ยังสามารถที่จะมีโรคเต้านมเหมือนคนปกติได้ เช่นเนื้องอกเต้านม มะเร็งเต้านม โดยเฉพาะมะเร็งเต้านมชนิดInflamatory breast cancer ซึ่งอาการจะรวดเร็วคล้ายเต้านมอักเสบได้เลย ดังนั้นหากมีอาการผิดปกติ ที่เต้านมอย่านอนใจ ควรรีบพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรักษาอย่างถูกต้อง

.....เฮ่อ โชคดีและโชคร้ายของ ป้าปทุมไม่มีมีลูกมากวนตัว แต่ก็อยู่แบบเหว่ว้า ต้องนับถือใจคนเป็นแม่จริงๆ อดทนเพื่อลูกมาก

เคล็ดลับการรักษาปัญหาของการให้นมแม่ คือ อย่าหยุดให้นม ลูกเป็นตัวรักษาชั้นดี ทั้งรักษากายด้วยการกระตุ้นให้น้ำนมไหลดี และยังรักษาจิตใจคุณแม่ด้วยค่ะ